Üzerinden 100 yıl geçti

Vecihi Hürkuş'un; 'Vecihi' ismini verdiği uçakla ilk uçuşunu gerçekleştirmesinin üzerinden 100 yıl geçerken, Türkiye'nin ilk uçak fabrikası olan ve 2023 yılında yeniden hayata geçen TOMTAŞ; milli havacılık ve savunma sanayine katkı sunmaya devam ediyor. TOMTAŞ Havacılık ve Teknoloji A.Ş. Yönetim Kurulu Üyesi Ferhat Çakır; "TOMTAŞ; 100 yıl sonra yarım kalan hikayeyi yeniden canlandırmak için dedesinin verdiği ruhla elinden geleni yapacak" dedi.
Cumhuriyetin ilk yıllarında kurulan fakat hikayesi yarım kalan Türkiye'nin ilk uçak fabrikası TOMTAŞ Havacılık ve Teknoloji A.Ş. milli projelere katkı sağlamaya devam ediyor. HÜRJET, HÜRKUŞ, KAAN, GÖKBEY, ATAK ve ANKA gibi milli projelere detay parça üretmeye devam eden TOMTAŞ hakkında bilgiler veren Yönetim Kurulu Üyesi Ferhat Çakır; "TOMTAŞ; kuruluşu 1924-1925'e dayanan Türkiye'nin ilk uçak fabrikasının adıdır. Anlamı da Tayyare ve Motortürk Anonim Şirketi'dir. İlk kuruluşunda Türk Devleti ile Alman Junkers isimli firmanın yüzde 51 ortaklığıyla kurulmuştur. 1925 yılında fabrikanın ilk havacılıkla ilgili üretimine başlayıp 1926 yılında ilk uçaklar A20 uçakları Kayseri'de TOMTAŞ Tesisleri'nde üretilerek çıkmıştır. 1927 yılında ilk uçuş gerçekleşmiş, daha sonra Kayseri Tayyare Fabrikası adı altında aynı fabrika üretimine yüzde 100 Türk Devleti'nin iştiraki olarak devam etmiş, 1950 yılından itibaren ise 2. Hava İkmal Bakım Merkezi olarak faaliyetlerini halen sürdürmektedir. 2023 yılından itibaren ise yarısı TOMTAŞ Yatırım A.Ş. girişimcileri, yüzde 49'u ise TUSAŞ ve Savunma Bakanlığı'nın bağlı kuruluşu olan ASFAT'ın ortaklığında yeniden hayata geçmiştir. İçinde bulunduğumuz bu tesis gerek HÜRJET, HÜRKUŞ, KAAN, gerek helikopterlerimiz GÖKBEY ve ATAK helikopterleri ve gerekse ANKA gibi milli projelerimize detay parça üretimi yapmaya başlamış ve bir buçuk yıldır faaliyetine devam etmektedir. Diğer yandan da Airbus, Boing gibi büyük firmalara detay parça imalatına devam etmektedir" dedi.
"Yıl sonunda HÜRJET'in detay montajına başlanacak"
Türk Havacılık ve Uzay Sanayii AŞ tarafından geliştirilmekte olan turbofan motorlu, ileri seviye jet eğitimi ve yakın hava destek uçağı olan HÜRJET'in yerli ve milli motoruyla birlikte Kayseri'den havalanmasının planlandığını aktaran Çakır; "1925-1926 yılında başlayan ama yarıda kalan bu hüzün hikayesi; dönemin Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar Paşa'mızın da ifadesiyle 'Artık hüzün hikayesi başarı hikayesine dönüşsün' diye tekrar devlet ve millet el ele verip bu faaliyetlere başlanmıştır. Bu yılın sonunda HÜRJET'in detay montajına burada başlanacaktır. 2027'den itibaren ise yani TOMTAŞ'ın ürettiği ilk uçakların 100. yılından itibaren HÜRJET'in nihai montajı yapılıp Kayseri Havalimanı'nın yanındaki üretim tesislerinden İnşallah yerli ve milli motorlarıyla birlikte Kayseri'den yeniden havalanması planlanmaktadır" ifadelerini kullandı.
"Bu memleketin önünü kesmek isteyen zihniyet engel olmuş, Vecihi Hürkuş'un bu projesinin akim kalması sağlandı"
Çakır; "Vecihi Hürkuş; TOMTAŞ'ın kendisine yaptığı 1925'teki teklifini kabul ederek TOMTAŞ'ta çalışmalara başladı. Daha sonra TOMTAŞ adına Almanya'ya gitti, o kadar yetenekli ki Almanya'da binlerce mühendisin ürettiği uçaklardaki eksiklikleri tespit etmiş. Sonrasında Kayseri'de TOMTAŞ'ın üretmiş olduğu yerli ama milli olmayan 'Junkers' isimli uçakların deneme uçuşlarında yer aldı. Nihayetinde kendi ürettiği 'Vecihi' isimli uçağının ilk uçuşunu Kayseri'den Ankara'ya 100 yıl önce bugün gerçekleştirmiştir. Sonrasında bir hüzün hikayesiyle bu memleketin önünü kesmek isteyen zihniyet engel olmuş, çeşitli zorlamalarla Vecihi Hürkuş'un bu projenin akim kalması sağlanmıştır. TOMTAŞ; dedesinin verdiği ruhla elinden geleni yapacak" diye konuştu.