Ziraat Fakültesi'nde bir ilk...

Son yıllarda ABD başta olmak üzere Avrupa ülkelerinde popüler olan Kinoa bitkisi Türkiye’de yeni yeni tanınmaya başladı. Üreticilerden gelen yoğun talepler doğrultusunda Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesinde Kinoa ile ilgili çalışmalar başladı.

Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Mustafa Tan, “Kinoa bitki son yıllarda ülkemizde de sık sık duyulmakta olup, gerek tüketiciler ve gerekse üreticiler tarafından yoğun ilgi görmeye başlamıştır. Ülkemizin Adana, Ankara, Yozgat, Mersin, Adıyaman, Konya, Eskişehir, Zonguldak, Kırşehir, Erzincan ve Iğdır gibi illerinde bu bitkinin yetiştiriciliği ile ilgili girişimler yapılmaktadır. Üreticilerden gelen yoğun talepler doğrultusunda fakültemizde Kinoa ile ilgili çalışmalar başlatılmıştır.” dedi

Kinoa’nın ülkemizin bitkisi olmadığını, bu anlamda çeşit temini, ekim-hasatta mekanizasyon ve pazarlama gibi sorunların olduğunu belirten Prof. Dr. Tan, üreticilere bitkiyi tanımadan yetiştiricilik faaliyetlerine girilmemesini tavsiye eti. Tan, Türkiye’de bu bitkiye yoğun talep oluşması nedeniyle, üreticilerin sorunlarına çözüm bulabilmek ve sorularını cevaplandırabilmek için Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesinde bilimsel çalışmaların planlandığını ifade etti.

NASA'NIN ÖZEL GIDASI

Anavatanı oldukça soğuk ve yüksek platolara sahip Güney Amerika’nın batı kıyısındaki And Dağları bölgesi olan Kinoa, ağırlıklı olarak Kolombiya, Arjantin, Peru, Bolivya, Şili ve Ekvador’da yetiştiriliyor. Prof. Dr. Tan, “Son yıllarda beslenme ve diyet programlarında çok sık bahsedilen Kinoa, ülkemiz için yeni bir bitkidir.  Güney Amerika kıtası kökenli olan bu bitki tek yıllık bir tür olup, tohumları pirinç ve bulgur gibi pişirilip insan beslenmesinde, otu ise hayvan beslemede kullanılmaktadır. Son zamanlarda popülerliği artan Kinoa bitkisi çeşitli araştırmalarda ve basında geniş yer bulmaya başlamıştır. Bitki ülkemizde yeni yeni duyulmaktayken, Avrupa ülkeleri ve ABD’de yıllardır yaygın olarak tüketilmektedir. NASA tarafından astronotlarının beslenmesinde kullanılan bu bitkiye dikkat çekmek için Birleşmiş Milletler 2013 yılını ‘Kinoa Yılı’ ilan etmiştir. Modern dünya Kinoa’yı kurağa dayanıklılığı ve sahip olduğu üstün besleme değerinin ortaya çıkmasıyla fark etmiştir. Bitkinin tohumlarının tahıl ve bakliyatlar gibi insan yiyeceği olarak ticareti her geçen gün yaygınlaşmaktadır. Ülkemizde de büyük marketlerde kilosunun fiyatı 40-50 liradan satışı yapılmaktadır.” dedi.

PROTEİN DEPOSU

Kinoanın ilk olarak 5 bin yıl kadar önce İnkalar, tarımsal besin ürünü olarak yetiştirildiği tahmin edildiğini ve buğday ile pirince alternatif bir besin kaynağı olarak öne çıktığını ve  zengin protein değerlerine sahip olduğunu belirten Tan, “Kinoa insanlar için son derece besleyici bir besindir. Protein, kalsiyum, demir, E ve B vitaminlerince zengindir. Tohumunda yağ oranı düşük, buna karşın protein içeriği oldukça yüksektir. Üstelik protein yapısı buğdayda olduğu gibi gluten şeklinde değildir ve hazmı daha kolaydır. Buğdaya göre liysin ve kazein bakımından zengin, tohum amino asit içeriği insan ve hayvan beslenmesi için dengeli olarak kabul edilir. Gluten içermediği için çölyak hastaları ve gluten alerjisi olanlar için son derece değerlidir. Beslenme uzmanları tarafından önemli bir diyet besini olarak kabul edildiği için Amerika ve Avrupa’da tüketicilerin gözdesi haline getirmiştir. Bu nedenle Güney Amerika ülkelerindeki üretimin büyük bir bölümü ABD ve Avrupa ülkelerine ihraç edilmektedir. Bununla birlikte birçok dünya ülkesinde bitkinin yetiştiriciliği ile ilgili önemli çalışmalar başlatılmıştır.” diye konuştu.