TİKA tarafından yapımı tamamlanan ortak projelerden Makedonya'da Atatürk'ün babası Ali Rıza Efendi Anı Evi, Filistin'de El-Bireh Türk Okulu, Somali'de Mogadişu Dostluk Yolu, Tunus'ta Tarımsal Kalkınma Projesi, Gürcistan'da AİSİ Engelli Merkezi'nin açılışı Ankara Ticaret Odası'nda (ATO) video konferans sistemi ile yapıldı. Açılışa Başbakan Recep Tayyip Erdoğan da katıldı.
Makedonya
"Ayrı Coğrafyalarda Aynı İmza" adıyla düzenlenen törene Makedonya'dan video konferansla katılan Makedonya Cumhurbaşkanı Gjorge İvanov, Başbakan Erdoğan'a desteklerinden dolayı teşekkür etti. Cumhurbaşkanı İvanov, "Makedonya Cumhuriyeti'nde gördüğümüz tüm desteklerden ötürü teşekkürlerimizi ve selamlarımızı iletmek istiyorum. Bu vesileyle bu ortak evde ortak tarih, kültürümüzü ve ortak geleceğimizi de paylaşmaktayız. Soma'da hayatını kaybedenlerin ailelerine de taziyelerimizin aktarılmasını ayrıca rica ediyorum" dedi.
Somali
Video konferansla törene katılan bir diğer isim de Somali Başbakanı Abdülveli Şeyh Ahmed oldu. Başbakan Ahmed, Soma'da meydana gelen maden faciasından ötürü başsağlığı dileklerini aktardı. Ahmed, daha sonra, "20 senelik çatışmalardan sonra ülkemiz yeni yeni ayaklarının üzerinde dururken sizler geldiniz ve TİKA çalışmalara başladı. Bu güzel projeyi sizlerle birlikte açmaktan gurur duyuyorum" diye konuştu.
Mogadişu Dostluk Yolu projesinin yol sistemlerinin omurgasını teşkil ettiğini söyleyen Ahmed, "Halkımız artık bu yollarda güvenli bir şekilde seyahat edecek. Projelerle insanlarımızın hayatları güzelleşirken aynı zamanda iş alanları da oluşturuldu" ifadesini kullandı.
Gürcistan
Törene katılanlara Gürcistan'dan seslenen Gürcistan Başbakan Yardımcısı ve Spor Bakanı Levan Kipiani de Soma'daki maden faciasından dolayı Gürcistan halkı ve devleti adına üzüntülerini belirtti. Kipiani, Başbakan Erdoağan ve TİKA'ya Engelli Merkezi'nin yapımındaki desteklerinden dolayı teşekkür etti ve iki ülke arasında ilişkilerin "mükemmel" olduğuna dikkati çekti. Kipiani, "Engelli çocuklar için böyle bir merkezin açılması bizim devletimiz için çok önemlidir" şeklinde konuştu.
Tunus
Tunus Tarım Bakanı Mohamed Bin Salem ise Soma'da hayatını kaybedenler için içten taziye dileklerini sundu ve Tunus halkının Türk halkının yanında olduğunu belirtti. Salem, tarımsal kalkınma projesi hakkında ise "Tamamlanan proje, Türk halkı ve Tunus halkı arasındaki dostluk ve kardeşliğin daha da ileriye taşınması hususunda önemli bir adım olacak" dedi.
Tunus'un Ankara Büyükelçisi Mohamed Salah Tekaya da Türkiye'ye teşekkür ederek, "Bu gibi destekler sonucunda ülkemiz karşılaştığı sorunları daha güçlü bir şekilde aşacaktır ve kurulmuş olan kardeşlik ve dostluk bağları geleceğe dönük olarak devam edecektir" şeklinde konuştu.
Filistin
Törende konuşan Filistin'in Ankara Büyükelçisi Nebil Maruf, Filistin halkı adına Türkiye Cumhuriyeti'ne ekonomik ve dostane desteği için teşekkür ettikten sonra "Filistin halkını desteklediğinden dolayı özellikle Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'a şükranlarımı sunuyorum" ifadesini kullandı.
Makedonya'daki açılış
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın katılımıyla, TİKA tarafından tamamlanan ortak projelerin Ankara'daki "Ayrı Coğrafyalarda Aynı İmza" açılış töreni kapsamında, Makedonya'nın güneybatısında bulunan Kocacık köyündeki Gazi Mustafa Kemal Atatürk'ün babası Ali Rıza Efendi Anı Evi'nin açılış törenine Başbakan Yardımcısı Emrullah İşler katıldı.
Açılış töreni, Soma'daki maden faciasında hayatını kaybedenler için 1 dakikalık saygı duruşuyla başladı, program sonunda ise ölenler için dua edildi.
Başbakan Yardımcısı İşler, açılış töreninde yaptığı konuşmasında, Mustafa Kemal Atatürk'ün ailesine ait anı evinin yeniden ihya edilmesi dolayısıyla Makedonya'da bulunmaktan dolayı mutlu olduğunu belirterek, tören alanında bulunanlara başta Cumhurbaşkanı Abdullah Gül ve Başbakan Recep Tayyip Erdoğan olmak üzere Türk halkının selamlarını iletti.
Türkiye ve Makedonya arasında derin tarihi kökler üzerine inşa edilmiş olan iyi ilişkilerin, her alanda çok iyi düzeyde olduğunu belirten İşler, "TİKA'nın canlı yayınla 5 ülkeye bağlanarak gerçekleştirdiği açılış törenleri çok büyük bir coşkuyla geçmesi gereken bir etkinlik olacaktı. Fakat Soma'da yaşanan maden kazasında kaybettiğimiz canlar, hepimizi derin bir üzüntü içinde bıraktı" dedi.
İşler, Türkiye'nin kaybettiği canları kendi canları bilen tüm dost ve kardeş ülkelerin bu acıyı paylaştığını da kaydederek, "Bunun anlamı bizim için çok büyüktür. Çünkü acılar paylaşıldıkça hafifliyor. Yaşadığımız büyük üzüntüye, tuttuğumuz yasa ortak olan dostlarımıza ve tabii ki Makedonya'ya, hassasiyetinden dolayı Türk halkı ve hükümeti adına teşekkür ediyorum" diye konuştu.
TİKA'nın Türkiye'nin kurduğu "gönül köprüsü" olduğuna işaret eden İşler, 5 kıta ve 100'ü aşkın ülkede hiçbir karşılık beklemeden, din, dil ırk ve renk ayrımı gözetmeden insanlığı tek ilke olarak benimseyerek, Makedonya'da da bilgi ve tecrübe paylaştığını, aynı zamanda teknik yardım kapasitesini artırdığını söyledi.
Devletimizin kurucusunun hemşehrilerisiniz
Bugün açılışı yapılan Ali Rıza Efendi Anı Evi projesinin, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın önem verdiği ve bizzat takip ettiği projelerden biri olduğunu dile getiren İşler, konuşmasına şöyle devam etti:
"Ali Rıza Efendi Anı Evi, Makedonya Kültür Bakanlığı tarafından işetmesi yapılacak ve bölge turizmine büyük bir katma değer sağlayacaktır. Bölge canlanacak ve Türkiye'den Makedonya'yı gezmeye gelen vatandaşlarımızın bilhassa uğrak yerlerinden olacaktır. Anı evinin açılışı mutlu bir tesadüf eseri olarak 19 Mayıs gününe rastlamıştır. Bu anlamlı günde ülkemizin banisinin baba ocağında bulunuyoruz, bahtiyarız. Bu vesileyle huzurlarınızda Atataürk'ün babası Ali Rıza Efendi Anı Evi projesinin hayata geçmesi için çaba sarf eden TİKA'daki değerli mesai arkadaşlarıma ve emeği geçen herkese teeşekkür ediyorum."
Makedonya'daki Türk toplumunun bu ülkenin asli parçası olduğunu vurgulayan ve onlara da seslenmek istediğini ifade eden İşler, "Sizler Türk asıllı Makedonya vatandaşlarısınız. Devletimizin kurucusunun hemşehrilerisiniz. Biliyoruz ki, her türlü haklarınız dost Makedonya'nın garantisi altındadır. Her geçen gün huzur, güven ve refah içinde daha iyi şartlarda yaşayacak, devlet kademerilerinde daha fazla yer alacak ve kültürel kimliğinizle varlığınızı sürdürmeye devam edeceksiniz" diye konuştu.
Makedonya, Atatürk ve babasının ata yurdu olmaktan büyük gurur duyuyor
Makedonya Cumhurbaşkanı Gyorge Ivanov da törende yaptığı konuşmada, Türkiye devleti ve TİKA'ya Kocacık köyünde gerçekleştirilen projeden dolayı teşekkürlerini dile getirerek, nasıl ki her bir oğul için baba toprakları değerli ise her devlet için de kurucusunun önemli olduğunu söyledi.
Ivanov, "Makedonya, hem Mustafa Kemal Atatürk hem de babasının ata yurdu olmaktan dolayı büyük gurur duymaktadır. Makedonya ayrıca, Yahya Kemal gibi büyük bir şair ve büyük diplomat Ali Fethi'nin de ata yurdudur" dedi.
İki ülke arasındaki yakın işbriliğine değinen Ivanov, Makedonya'daki Türk toplumu ile Türkiye'ye göç eden Makedonya vatandaşlarının iki ülke arasında vazgeçilmez köprü olduğunu vurgulayan Ivanov, Soma'da öğlen madenciler için de başsağlığı diledi.
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan da açılış törenine daha sonra telekonferansla bağlanarak konuşma yaptı.
Kocacık'taki açılış törenine ayrıca, Makedonya Başbakan Yardımcısı Vladimir Peşevski, Dışişleri Bakanı Nikola Poposki, Makedonya Genelkurmay Başkanı Goranço Kotevski, Kültür Bakanı Elizabeta Kançesvska Milevska, Türk asıllın Devlet Bakanı Hadi Nezir, Kosova Kamu Bakanı Mahir Yağcılar, TİKA Balkanlar ve Doğu Avrupa Daire Başkanı Mahmut Çevik, Türkiye'den Genelkurmay Başkanlığı temsilcileri ile yurt içi ve yurtdışından çok sayıda davetli katıldı.
Ali Rıza Efendi Anı Evi Kompleksi
TİKA'nın yaklaşık 1 milyon avroya mal olan Ali Rıza Efendi Anı Evi kompleksi, 2 binadan oluşuyor. Binanın ilkinde Atatürk anı odası ile dinlenme odası, zemin katta ise Kocacık Odası bulunuyor. İkinci binada ise bilgilendirme odaları, Ali Rıza Efendi ve Zübeyde Hanım Odası ve Mustafa Kemal ve Makbule Anı Odası ile 2. katta ise Kızıl Hafız Ahmet Efendi (Ali Rıza Efendi'nin babası) Anı Odası ile Ayşe Hanım (Ali Rıza Efendi'nin annesi) Odası yer alıyor.