Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Türk Dili Konuşan Ülkeler 7. Zirvesi’nde gerçekleştirdiği konuşmasında, “Bu sabah itibariyle yaklaşık bin kilometre karelik alanı bölücü terör örgütünün işgalinden kurtardık. Kısa sürede Mümbiç’ten Irak sınırımıza kadar olan bölgeyi güvenli hale getirip ilk etapta 1 milyon, daha sonra 2 milyon Suriyeli sığınmacının evlerine kendi tercihleriyle dönmelerini temin edeceğiz” dedi.
GENİŞ KATILIM
Türk Dili Konuşan Ülkeler İşbirliği Konseyi 7. Zirvesi Azerbaycan’ın başkenti Bakü’de başladı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan temaslarının son gününde 7. Türk Konseyi Zirvesi’ne katıldı. Türk Dili Konuşan Ülkeler 7. Zirvesi’ne Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın yanı sıra Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Kırgızistan Cumhurbaşkanı Sooronbay Ceenbekov ve Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev ve Özbekistan Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev de katıldı. Toplantıda Macaristan Başbakanı Viktor Orban ise gözlemci olarak yer aldı. Zirvede önemli karaların alındığını vurgulayan Kırgızistan Cumhurbaşkanı Sooronbay Ceenbekov, konseyin başkanlığı Azerbaycan’a devretti.
ÖZBEKİSTAN TÜRK KONSEYİ’NİN TAM ÜYESİ OLDU
Nahçıvan Antlaşması’nın 10’uncu yılına denk gelen Zirve, Özbekistan’ın tam üyeliğinden dolayı ayrı önem taşıdı. Türk Dili Konuşan Ülkeler Konseyi geçtiğimiz yıllarda önemli mesafeler kat ettiğini vurgulayan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, “Özbekistan'ın Türk Keneşine üyeliği, Türk dünyasında birlik ve beraberliğin güçlendirilmesine katkıda bulunacaktır. Son 16 yılda Azerbaycan ekonomisi 3 defaya yakın büyüdü. Azerbaycan en reformcu 20 ülke arasındadır. Bakü-Tiflis-Kars Demiryolu projesi tarihi İpek Yolu’nu yeniden canlandırdı. Azerbaycan’ın Türkiye’ye yatırdığı sermaye 12 milyar dolar tekil ediyor. Ülkelerimiz arasında güvenlik alanında işbirliği artıyor. Güvenlik alanında işbirliği çok önem taşıyor” dedi.
Aliyev, konuşmasından sonra Kazakistan Cumhuriyeti Kurucu Cumhurbaşkanı, Nursultan Nazarbayev’e Türk Konseyi’nin Onursal Başkanı unvanını verdi. Türk Konseyi’nin Onursal Başkanı unvanını verildiği için teşekkür eden Nazarbayev, “Bu unvan için çok müteşekkirim. Ülkem için çok uzun yıllardır çalışıyorum ve bundan da gurur duyuyorum. Bölgesel ve küresel seviyede birlikteliğimizin büyük ivme kat ettiğini görmek çok güzel” diye konuştu.
“ÖZBEKİSTAN’IN TÜRK KONSEYİ’NE TAM ÜYE OLMASININ TARİHİ ÖNEM TAŞIYOR”
Özbekistan’ın Türk Konseyi’ne tam üye olmasının tarihi önem taşıdığı belirten Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Özbekistan’a yürekten aramıza hoş geldiniz diyorum. Bu zirveyi tarihi kılan bir diğer husus da Türk dünyasının Ak Sakalı Kazakistan Cumhuriyeti’nin Kurucu Cumhurbaşkanı, değerli kardeşim El Başı Nazarbayev’e minnettarlığımızın bir nişanesi olarak teklifim üzerine Türk Konseyi’nin Onursal Başkanı unvanı taktim edilmesidir” ifadelerini kullandı.
“TÜRK KONSEYİ OLARAK ARAMIZDAKİ KOTALARI KALDIRMAMIZ GEREKİYOR”
Türk Konseyi gibi yapıların dünya siyasetinde rolünün arttığını vurgulayan Erdoğan, “Türk dünyası nezdinde ortak bir fon kurulması konusunu destekliyoruz. Ancak öncelikle bu fonun mali, hukuki ve idari temellerinin sağlam atılması gerekiyor. Bu konuda sekretaryanın eşgüdümünde ilgili ulusal ve uluslararası kurumların da tecrübesine başvurularak kapsamlı bir çalışma yapılmasında fayda görüyoruz. Uluslararası ticaretin dolara endeksli konumu belirsizlik ortamında riskleri de beraberinde getiriyor. Bunun için ekonomilerimiz üzerindeki döviz baskısını azaltacak mekanizmaları devreye almalıyız. Yerel paralarla ticarete verdiğimiz önemin altını tekrar çizmek istiyorum. Kıymetli kardeşlerim doğu batı ekseninde orta koridor üzerinden Hazar geçişli ve Türkiye bağlantı ulaştırma güzergahları yüksek potansiyel barındırıyor. Bu güzergâhtan tam manasıyla istifade etmemiz gümrüklerimiz arasındaki işbirliği geliştirmemize bağlıdır. Kotalar maalesef ticaretimizin önündeki en büyük engellerden biridir. Türk konseyi olarak aramızdaki kotaları kaldırmamız gerekiyor. Ayrıca diasporalarımızın ortak hareket etmesine yönelik projelere de ağırlık vermeliyiz. Halihazırda Türk konseyi üyesi ülkelerden yaklaşık bin 300 öğrenciye Türkiye burslarıyla üniversite imkanı sünüyoruz. Türk üniversitelerinden mevzun olan on binlerce öğrencimiz de hamdolsun bugün doktor, mühendis, bürokrat, siyasetçi olarak Türk dünyasına gururla hizmet ediyor. Başta kültür ve eğitim olmak üzere bilim, tarih, gençlik, spor, kütüphanecilik gibi alanlardaki çalışmalarımızı artırarak sürdürmeliyiz” ifadelerini kullandı.
“HEDEFLERİMİZE ULAŞANA KADAR MÜCADELEMİZİ SÜRDÜRECEĞİZ"
Cumhurbaşkanı Erdoğan sözlerine, şu şekilde sürdürdü: “Bakü merkezli TÜRKPA’nı, yine Bakü’de kayın Türk kültür ve Miraz Vakfını, Astana’daki Türk Akademisi’ni ve Ankara’da faaliyet gösteren TÜRKSOY’u hep birlikte desteklemeliyiz. Bu teşkilatlarımız arasında irtibatı pekiştirecek Eşgüdüm Komitesinin kurulmasına dair kararı da zirvemizde almayı öngörüyoruz. Günümüzde bölgemizin barış huzur ve istikrarına en büyük tehdit kaynağı terör örgütleridir. PKK, YPG, DEAŞ, FETÖ gibi şer şebekelerinin varlığı güvenlik alanındaki işbirliğimizin ehemmiyeti artmıştır. Suriye’de son 8 yılda yaşadıklarımız ise bir terör örgütü ile diğerinin tavsiye edilemeyeceğini göstermiştir. Ülke olarak PKK, YPG terör örgütünü tasfiye etmeye yönelik 9 Ekim tarihinde çok önemli bir adım attık. Barış Pınarı Harekatı'mızın iki önemli amacı vardır. Bu ilki Suriye’nin kuzeyindeki PKK, YPG kaynaklı terör tehdidinin tamamen ortadan kaldırılmasıdır. Harekatın ikinci gayesi ise 8 yıldır misafir ettiğimiz 3 milyon 650 bin Suriyeli Arap’ın kendi ülkelerine, kendi vatanlarına huzuru kalple döne bilmelerini sağlamaktır. Bunun dışında da 350 bin civarında yine Suriyeli Kürt’ü ülkemizde misafir etmekteyiz. Bugün harekatın 7. günündeyiz Birleşmiş Milletler 74. Genel Kurulunda tüm dünya ile paylaştığımız güvenli bölge haritasına uygun şekilde operasyonumuz başarıyla devam ediyor. Bu sabah itibariyle yaklaşık bin kilometre karelik alanı bölücü terör örgütünün işgalinden kurtardık. Kısa sürede Mümbiç’ten Irak sınırımıza kadar olan bölgeyi güvenli hale getirip ilk etapta 1 milyon, daha sonra 2 milyon Suriyeli sığınmacının evlerine kendi tercihleriyle dönmelerini temin edeceğiz. Afrin, Celabrus, Azez olduğu gibi burada da uluslararası destekle altyapı, okul, hastane ve konut projeleri ile istikrarı sağlayacağız. Suriye’nin kuzeyi Barış Pınarları ile yeniden yeşerene hedeflerimize ulaşana kadar mücadelemizi sürdüreceğiz”.
“KIBRIS TÜRKLERİ ÇÖZÜMSÜZLÜĞÜN MAĞDURU OLMAYI SÜRDÜRÜYOR"
Erdoğan, Operasyona destek veren ülkelere teşekkürlerini ifade ederek, "300 milyonluk Türk dünyasındaki her bir kardeşimin kalbinin bizimle çarptığını, ülkemizde ve kahraman ordumuz için dua ettiğini çok iyi biliyorum. Aynı şekilde 15 Temmuz gecesi 251 insanımızın şehit eden 2 bin 193 insanımızın yaralayan FETÖ örgütü ile mücadelede ülkemize verdiğiniz desteği sürdürmenizi istirham ediyoruz. Türkiye Maarif Vakfımız aracılığıyla elimizden gelen her türlü katkıyı sunmaya hazırız. Milli davalarımızda birbirimizin yanında durmak bizim kardeşliğimizin bir gereğidir” açıklamasını yaptı.
Azerbaycan’ın kendi toprağı, Yukarı Karabağ sorununun Azerbaycan’ın toprak bütünlüğü esasında çözülmesi için elinden gelen gayreti göstermeye devam edeceklerini belirten Erdoğan, “Ermenistan’ın işgali altında olması, 1 milyon kardeşimizi evlerinden, yurtlarından uzakta kaçkın olarak yaşamak zorunda bırakmıştır. Birleşmiş Milletler Genel Kurulu konuşmamda da ifade ettiğim üzere kabul edilemez bir durumdur. Yukarı Karabağ sorununun en kısa sürede barışçıl yollarla ve Azerbaycan’ın toprak bütünlüğü esasında çözülmesi için elimizden gelen gayreti göstermeye devam edeceğiz. Türk dünyasının asli parçası olan Kıbrıs Türkleri çözümsüzlüğün mağduru olmayı sürdürüyor. Beklentimiz Kıbrıslı Türklerin maruz bırakıldıkları haksız izolasyon ve ambargonun kırılmasına yardımcı olmanızdır. İnşallah gelecek sene Türkiye’de düzenlenecek sekizinci zirvemizde Türkmenistan’ı da tam üye olarak aramızda göreceğimize inanıyorum” dedi.
TÜRK KONSEYİ’NDEN BARIŞ PINARI HAREKATI'NA TAM DESTEK
Türk Konseyi Üyesi Devlet Başkanları Barış Pınarı Harekatı’na desteklerini ilan ettiler. Deklarasyonda, Türk Konseyi, Türkiye’nin Barış Pınarı operasyonun terörle mücadeleye, Suriye’nin toprak bütünlüğünün sağlanmasına, bölgedeki Suriye halkının ana vatanlarına güvenli ve gönüllü geri dönüşlerinin sağlanması için şartlar yaratılmasına katkıda bulunacağına inanmaktadır ifadesi yer aldı.
Geçen sene düzenlenen zirveye gözlemci olarak katılan Macaristan’ın başkenti Budapeşte’de açılan Türk Konseyi Avrupa Temsilcilik Ofisine dair tamamlayıcı belgeler de Bakü’de kabul edildi.
Zirvede ayrıca “Türk dünyasının Aksakalı, Kazakistan Cumhuriyeti Kurucu Cumhurbaşkanı, Elbaşı Nursultan Nazarbayev'e, kuruluşunda büyük emeğinin geçtiği Türk Konseyi’nin Onursal Başkanı unvanı verildi.
Türk Konseyi’nin ilişkili olduğu, farklı alanlarda önemli işlevler üstlenen TÜRKPA, TÜRKSOY, Türk Akademisi, Türk Kültür ve Miras Vakfı ile Türk Sanayi ve Ticaret Odası arasında iletişimi güçlendirecek Türk Konseyi Koordinasyon Komitesi'nin kuruluşuna ilişkin karar zirvede alındı.