Erzurum ihracatta 20 milyon dolar eşiğinde

Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Mayıs 2024 dönemi ihracat verilerini açıkladı. Erzurum’da Mayıs ayında 6,2 milyon, bu yılın ilk 5 ayında 17 milyon 935 bin dolar değerinde ihracat gerçekleştirildi. İlden bu yılın Mayıs ayında yapılan ihracat 2023 yılı Mayıs ayına göre yüzde 157,3 oranında arttı.

ERZURUM 5 AYLIK VERİLER

Erzurum’dan bu yılın Ocak – Mayıs ayında 17 milyon 935 milyon dolarlık ihracat kaydedildiği bildirildi. İlden 5 ayda gerçekleştirilen ihracat, 2023 yılının aynı dönemine göre yüzde 128,9 oranında artış gösterdi. Erzurum’dan Mayıs 2023’te 2.4; 5 aylık kayıtta ise 7,8 milyon dolarlık ihracat yapılmıştı.

BÖLGESEL VERİLER

2024 Mayıs döneminde Erzurum’dan 6 milyon 257 bin, KUDAKA İstatistik Bölgesi illerinden 8 milyon 469 bin, Kuzeydoğu Anadolu istatistik Bölgesi illerinden 21 milyon 322 bin, Doğu Anadolu Bölgesi illerinden ise 94 milyon 412 bin dolar değerinde ihracat yapıldı.

ERZURUM’UN PAYI

2024 Mayıs döneminde Erzurum’dan kaydedilen ihracat değeri, KUDAKA İstatistik Bölgesi illerinde yüzde 73,88, Kuzeydoğu Anadolu istatistik Bölgesi illeri toplamında yüzde 29,34, Doğu Anadolu Bölgesi illeri toplamında ise yüzde 6,62’lik pay gösterdi

TÜM ZAMANLARIN İHRACAT REKORU

En çok ihracat gerçekleştiren sektörler sıralamasında otomotiv 3,2 milyar dolarla birinci, kimyevi maddeler 3 milyar dolarla ikinci, hazır giyim ve konfeksiyon 1,6 milyar dolarla üçüncü oldu.

TİM Başkanı Mustafa Gültepe: “Türkiye ekonomisinin ilk çeyrekteki büyümesine net ihracat 1,6, ihracat ise 0,9 puan katkı verdi. Rekabetçiliğimizi zayıflatan etkenler ortadan kaldırılırsa ihracatımızın büyümeye katkısı artarak devam edecek.”

Türkiye, mayıs ayında 24,1 milyar dolarla tüm zamanların aylık ihracat rekoruna imza attı. Ocak-mayıs dönemini kapsayan beş aylık ihracat ise 106,9 milyar dolara ulaştı.

Mayıs ayı dış ticaret verileri, Ticaret Bakanı Ömer Bolat ve Türkiye İhracatçılar Meclisi Başkanı Mustafa Gültepe tarafından İstanbul'da açıklandı.

TİM Başkanı Gültepe, ilk dört ayda genel olarak yatay bir seyir izleyen ihracatta, mayıs ayında yakalanan sıçramanın kendileri için büyük moral olduğunu söyledi. Emek yoğun sektörlerde devam eden daralmaya rağmen elde edilen başarının çok daha anlamlı olduğunu vurgulayan Gültepe, şöyle devam etti: 

“Genel Ticaret Sistemi (GTS) kayıtlarına göre, mayısta 24,1 milyar dolarla tüm zamanların aylık ihracat rekorunu kırdık. Geçen yılın aynı ayına göre yüzde 11,4 artıdayız. Ocak-mayıs dönemindeki 5 aylık ihracatımız ise yüzde 4,5 artışla 106,9 milyar dolara ulaştı. Hizmet İhracatçıları Birliğimizin çalışmasına göre mayısta hizmet ihracatımızın da 9 milyar dolar civarında gerçekleşeceğini öngörüyoruz.”

MAYIS AYINDA 20 SEKTÖRÜN İHRACATINDA ARTIŞ KAYDEDİLDİ 

“Sektörler özelinde baktığımızda otomotiv 3,2 milyar dolarla yine ilk sırada yer alıyor. Otomotivi 3 milyar dolarla kimya, 1,6 milyar dolarla hazır giyim, 1,5 milyar dolarla elektrik-elektronik ve 1 milyar 466 milyon dolarla çelik sektörü takip etti. Makine ile savunma ve havacılık sektörlerimiz tarihlerinin en yüksek aylık ihracatını gerçekleştirdi. Geçen ay 20 sektörümüz ihracatını artırırken, 6 sektörümüzde düşüş kaydedildi. Oransal olarak ihracatını en fazla artıran sektörlerimiz ise yüzde 65 ile fındık ve mamulleri, yüzde 59 ile savunma ve havacılık, yüzde 25 ile mücevher, yüzde 24 ile kimyevi maddeler ve yüzde 18 ile meyve-sebze mamulleri oldu. Rekabet gücü zayıflayan emek yoğun sektörlerimiz mayıs ayını da ne yazık ki ekside kapattı. Örneğin küresel talep artışına rağmen hazır giyim sektörü bu ay da artıya geçemedi. Çimento, cam, seramik ve toprak ürünleri ihracatımız yüzde 5,7, deri yüzde 8,3, tütün ise yüzde 18 geriledi. Firmaların yasal merkezini baz alan TİM verilerine göre geçen ay 55 ilimiz ihracatını artırdı. En çok ihracat yapan 5 ilimiz, İstanbul, Kocaeli, Bursa, Ankara, İzmir şeklinde sıralandı. Ankara, Sakarya, Konya, Tekirdağ, Eskişehir, Giresun, Erzurum ve Bartın tarihlerinin en yüksek ihracatına imza attı.”

PARİTE NEDENİYLE İHRACATTA 77 MİLYON DOLAR KAYIP YAŞANDI

Mustafa Gültepe, geçen ay bin 334 firmanın ilk kez ihracat gerçekleştirdiğini bildirdi. Söz konusu firmaların ihracata 109 milyon dolar katkı sunduğunu belirten Gültepe, “Kilogram birim ihracat değerimiz 1,43 dolar oldu. Parite geçen ay ihracatımızı negatif etkiledi. Mayıs ayında pariteden kaynaklı 77 milyon dolarlık kayıp yaşadık.” dedi.

En çok ihracatın sırasıyla Almanya, ABD, Birleşik Krallık, Irak ve İtalya'ya yapıldığını anlatan Gültepe, şunları söyledi:  

“Birleşik Arap Emirlikleri, Hollanda, Pakistan ve Suudi Arabistan'a ihracatta dikkat çekici artışlar kaydettik. Bu ay 103 ülkede yüzde 10'un, 61 ülkede yüzde 50'nin üzerinde ihracat artışı kaydettik. Genel tabloda ise 131 ülkeye ihracatımızı artırdık. Hollanda, Pakistan, Singapur, Slovakya ve Moğolistan'a ihracatta rekor kırdık. En çok ihracat yaptığımız ülke grupları arasında Avrupa Birliği 9,9 milyar dolarla yine ilk sırada yer aldı. Avrupa Birliği'ni 4 milyar dolar Yakın ve Orta Doğu, 3,7 milyar dolarla Diğer Avrupa, 2,2 milyar dolarla Orta Asya ve Uzak Doğu ve 1,6 milyar dolarla Kuzey Amerika izledi. Avrupa kıtasının toplam ihracatımızdaki payı yüzde 57 oldu. Verilerden de görüldüğü gibiAvrupa Birliği bizim en büyük pazarımız. Geçen hafta Ticaret Bakanımızla TİM Brüksel Ofisinin açılışını gerçekleştirdik. Brüksel Ofisimizin, Avrupa Birliği ile ticari ilişkilerin gelişip derinleşmesinde önemli bir rol üstleneceğini düşünüyoruz. Heyet programlarımız da hız kesmeden devam ediyor. 5 ayda 40 ülkeye 63 ticaret, 9 alım heyeti düzenledik.”

SON İKİ AYDA ÜFE YÜZDE 6 ARTARKEN DOLAR KURU YÜZDE 1 GERİLEDİ

İhracatla ilgili güncel konuları da değerlendiren Mustafa Gültepe, yüksek maliyetler nedeniyle emek yoğun sektörlerin fiyat tutturmakta zorlandığının altını çizdi. Gültepe, sözlerini şöyle tamamladı:

“Üretim maliyetlerimizde artış sürerken döviz kuru yükselmek bir yana değer kaybediyor. Örneğin son iki ayda üretici fiyatları yaklaşık yüzde 6 artarken, dolar kuru yüzde 1 geriledi. Diğer taraftan ihracatçı firmalarımızın ucuz ve uzun vadeli krediye erişim konusunda sıkıntıları devam ediyor. Bu iki sorunla ilgili görüş, öneri ve taleplerimizi bakanlıklarımız ve ilgili kurumlarla paylaşıyoruz. Rekabetçiliğimizi zayıflatan, ihracatımızın hızını kesen sorunların daha fazla zaman kaybetmeden çözüleceğini ümit ediyorum. Türkiye ekonomisinin ilk çeyrekteki büyümesine net ihracat 1,6, ihracat ise 0,9 puan katkı verdi. Rekabetçiliğimizi zayıflatan etkenler ortadan kaldırılırsa ihracatımızın büyümeye katkısı artarak devam edecek.”

BOLAT, MAYIS AYI İHRACAT RAKAMLARINI AÇIKLADI

Ticaret Bakanı Ömer Bolat, ‘‘Cumhuriyet tarihinin en yüksek mayıs ayı ihracat rakamına ulaştık. 2024 Mayıs ayında yüzde 11,4’lük artışla 24,1 milyar dolar ihracat gerçekleştirildi’’ dedi.

Ticaret Bakanı Ömer Bolat, dış ticaret verilerine ilişkin verileri kamuoyuyla paylaştı. Bakan Bolat, ihracat verilerinde rekorlar kırıldığına dikkat çekerken Mayıs ayında cumhuriyet tarihinin en yüksek ihracat rakamına ulaşıldığını belirtti. Bakan Bolat, yıllıklandırılmış ihracatın ise 260,1 milyar dolara ulaşarak yine cumhuriyet tarihi rekoru kırıldığını ifade etti.

Mayıs ayı ihracat rekoru

Tarihin en yüksek Mayıs ayı ihracat rakamına ulaşıldığını belirten Bakan Bolat, ‘‘2024 Mayıs ayında yüzde 11,4’lük artışla 24,1 milyar dolar ihracat rakamına ulaştık. Bir önceki Mayıs ayında ihracatımız 21,6 milyar dolardı. Tam 2,5 milyar dolarlık artış oldu. Cumhuriyet tarihinin en yüksek aylık ihracatına ulaştık. Mayıs 2024’te 100 yılın en yüksek aylık ihracatı gerçekleşti’’ diye konuştu.

‘‘Yıllıklandırılmış ihracat 260,1 milyar dolara ulaştı, Cumhuriyet tarihi rekoru kırıldı’’

Bakan Bolat, sözlerine şöyle devam etti: ‘‘Mayıs ayı itibarıyla yıllıklandırılmış ihracatımız bir önceki yıla göre yüzde 2,3 artış ile 260,1 milyar dolar oldu. Bu rakam ile Cumhuriyet tarihi rekoru kırıldı. 1 yıl önce Mayıs ayında yıllıklandırılmış ihracatımız 254,1 milyar dolar seviyesindeydi. Yıllıklandırılmış ihracatımızda geçen yılın aynı dönemindeki rakama göre 6 milyar dolar artış gerçekleşti. Geçen 5 ay içinde zorlu bir süreç vardı. Uzun tatiller vardı, kısa aylar vardı. Buna rağmen son 1 yıl içinde yüzde 2.3’lük artışla 260 milyar 100 milyon dolara ulaşmış bulunuyoruz.’’

‘‘İthalatta düşüş eğilimi devam ediyor’’

İthalatta azalış olduğunu da açıklayan Bakan Bolat, ‘‘İthalatımızdaki düşüş eğilimi mayıs ayında da devam etmiştir. İthalatımız yıllık bazda yüzde 10,3 oranında düşüşle 30,1 milyar dolar seviyesine geriledi. Bu rakam 3,5 milyar dolarlık azalma demek’’ ifadelerini kullandı.

Dış ticaret açığının azaldığını belirten Bakan Bolat, ‘‘Mayıs ayında yüzde 48 oranında dış ticaret açığımız azaldı, tam 6,5 milyar dolara geriledi. İhracatın ithalatı karşılama oranı hızlı bir yükseliş kaydetti. İhracatın ithalatı karşılama oranında 15,3 puanlık artış görüldü. İhracatın ithalatı karşılama oranı yüzde 63,4’ten yüzde 78,7’ye yükseldi’’ şeklinde konuştu.

İlk 5 ayda ihracat arttı, ithalat düştü

İlk 5 ay rakamlarına ilişkin de bilgi veren Bakan Bolat, ‘‘2024’ün ilk 5 ayında ihracatımız yüzde 4,5 artarak 107 milyar dolara yükseldi. İlk 5 ayda geçtiğimiz yılın aynı dönemine göre 4,6 milyar dolar ihracat artışı sağlamış olduk. İlk 5 aya baktığımızda ithalatımız yüzde 9,2 azalışla 143 milyar 674 milyon dolara geriledi’’ dedi.

İHRACAT YÜZDE 11,4 ORANINDA ARTTI

Ticaret Bakanlığı’nın açıkladığı verilere göre 2024 yılı Mayıs ayında geçen yılın aynı ayına göre; ihracat yüzde 11,4 oranında artarak 24 milyar 75 milyon dolara ulaştı.

Ticaret Bakanlığı, Mayıs ayı İhracat rakamlarını açıkladı. Bakanlık tarafından açıklanan rakamlara göre 2024 yılı Mayıs ayında geçen yılın aynı ayına göre; İhracat, yüzde 11,4 oranında artarak 24 milyar 75 milyon dolar, İthalat, yüzde10,3 oranında azalarak 30 milyar 593 milyon dolar, Dış ticaret hacmi, yüzde 1,9 oranında azalarak 54 milyar 668 milyon dolar olarak gerçekleşti.

İlk 5 ayda İhracat yüzde 4,5 arttı

2024 yılı Ocak-Mayıs döneminde geçen yılın aynı dönemine göre; İhracat, yüzde 4,5 oranında artarak 106 milyar 914 milyon dolar, İthalat, yüzde 9,3 oranında azalarak 143 milyar 674 milyon dolar, Dış ticaret hacmi, yüzde 3,8 oranında azalarak 250 milyar 588 milyon dolar olarak gerçekleşti. 2024 yılı Mayıs ayında geçen yılın aynı ayına göre; İhracatın ithalatı karşılama oranı 15,3 puan artarak yüzde 78,7 olarak gerçekleşti. Enerji verileri hariç tutulduğunda, ihracatın ithalatı karşılama oranı 17,9 puan artarak yüzde 88,1 olarak gerçekleşti. Enerji ve altın verileri hariç tutulduğunda ise, ihracatın ithalatı karşılama oranı 14,4 puan artarak yüzde 91,7 olarak gerçekleşti.

En fazla ihracat Almanya’ya

Mayıs ayında en fazla ihracat yapılan ülkeler sırasıyla; 1 milyar 902 milyon dolar ile Almanya, 1 milyar 475 milyon dolar ile ABD ve 1 milyar 448 milyon dolar ile İngiltere oldu.

En fazla ithalat Çin’den

Mayıs ayında en fazla ithalat yapılan ülkeler sırasıyla; 3 milyar 861 milyon dolar ile Çin’e, 3 milyar 780 milyon dolar Rusya ve 2 milyar 283 milyon dolar ile Almanya oldu.

GÜLTEPE İHRACATI BÜTÜNCÜL BİR ANLAYIŞLA ELE ALMALIYIZ

Nisan ayı ihracatımız bir önceki yılın aynı ayına paralel bir performans sergiledi. İlk dört ayda, bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 2,7 artıda olsak da alt kırılımlar, zor bir dönemden geçtiğimizi net bir şekilde ortaya koyuyor. Özellikle emek yoğun sektörlerimiz rekabet gücünü büyük ölçüde kaybetti. Kurdaki artış, girdi maliyetlerindeki artışın çok altında seyrederken euro/dolar paritesi de ihracatçının aleyhine işlemeye başladı. Hedeflerimizi tutturabilmemiz için her sektörün ortalama en az yüzde 5-10 seviyesinde büyümesi gerekiyor. Oysa bazı sektörlerde büyümek bir yana kan kaybı hızlanarak sürüyor. Değer bazında en çok daralan sektörlerimiz hazır giyim, mücevher ve demir-demir dışı metaller oldu.

Birçok sektörde kâr marjları düştü. Hatta müşteriyi kaçırmamak için zararına çalışmayı göze alan firmalarımız var. İhracatçılar olarak bizim bisikletçi misali ayakta kalabilmemiz için durmamamız gerekiyor. Durmak bir yana küresel ticaretin içinde bulunduğu çifte dönüşümü ihracatımız için fırsata dönüştürecek hamlelere odaklanmalıyız.

Kurun rekabetçiliğimizi zayıflatmasının yanı sıra uygun koşullarda finansmana erişim de ihracatçılarımız için öncelikli başlıklardan birini oluşturuyor. Nisan ayında İGE'nin 'İhracatın Finansmanı Buluşmaları' etkinliğine ihracatçılarımızın gösterdiği yoğun ilgi, finansmana erişimin ne kadar önemli bir sorun olduğunu bir kez daha bize gösterdi.

Finansman sorununun çözümü için geçen yıl ihracat ailemize kazandırdığımız Ticaret Bankası'nı yeniden yapılandırmak üzere çalışmalara devam ediyoruz. Bankamız yıl sonuna doğru ihracatçılarımıza kredi vermeye başlayacak. Yeşil dönüşümün finansmanında kullanılacak bir destek paketi için de bankalarımızla görüşmelerimiz devam ediyor.

İhracatımızın daralması aynı zamanda istihdamda da kayıplara yol açıyor. Hem üretimimizin hem istihdamımızın hem de ihracatımızın daralmaması için uzak yakın demeden yeni pazar arayışına devam ediyoruz. Dört ayda 36 ülkeye, 51 ticaret ve 6 alım heyeti düzenledik. Birliklerimizle 123 fuara katıldık. Ne var ki bizim gayretimiz, çabamız bir yere kadar etki ediyor. Küresel rekabet yarışından tamamen kopmamak için acil desteğe ihtiyacımız var. Biz artık daha çok üretmenin yanı sıra katma değer yaratmayı, yüksek teknolojinin imkânlarını kullanmayı, markalaşmayı ve inovatif fikirleri tartışmayı istiyoruz. Bunu da devletimizin yeni destek ve politikalarının hızla devreye alınmasıyla başarabiliriz.